Όσα χρόνια και αν περάσουν, μια μικρή μερίδα ανθρώπων θα συνεχίζουν ότι ξεκίνησε πριν απο περίπου 10 χρόνια. Θα συνεχίζουν να απαξιώνουν την Open Source κοινότητα και να διασπείρουν ψευδές κατηγορίες και αστήριχτες αποδείξεις. Τελικά τι είναι καλύτερο; Ενα Open Source CMS ή ένα Closed Source CMS;
Θα ξεκινήσουμε ακυρώνοντας ουσιαστικά την ερώτηση που μόλις κάναμε. Πραγματική απάντηση στο ερώτημα, τι είναι καλύτερο, δεν υπάρχει! Απο αυτό το σημείο όμως, μέχρι του να δαιμονοποιείται το ένα ή το άλλο υπάρχει τεράστια απόσταση να διανυθεί.
Μερική απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, μπορεί να δοθεί ανάλογα με το ποιος κάνει την ερώτηση και γιατί την κάνει. Είναι παρόμοιο με το να ρωτήσει κάποιος «τι είναι καλύτερο, το παγωτό σοκολάτα ή το παγωτό βανίλια»! Δεν υπάρχει σωστή απάντηση. Όλα εξαρτώνται από το ποιος ρωτάει και γιατί το ρωτάει.
Ας ξεκαθαρίσουμε τι είναι το καθένα.
Open Source
Είναι μια διαδικασία που αφορά οτιδήποτε του οποίου ο πηγαίος κώδικας είναι διαθέσιμος σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται να τον αποκτήσει, χωρίς κανένα κόστος κτήσης ή χρήσης.
Προσοχή μην σας μπερδέψει η λέξη «Open».
Ανοιχτός είναι ο πηγαίος κώδικας και όχι τα δεδομένα που παράγονται απο αυτόν τον κώδικα. Μεταφέροντας αυτή την παραδοχή στην κατασκευή ιστοσελίδων, ένα Open Source CMS δεν σημαίνει οτι τα δεδομένα των χρηστών ή της ίδιας της ιστοσελίδας είναι διαθέσιμα στον καθένα!!!
Σημαίνει πολύ απλά οτι ο πηγαίος κώδικας που χρησιμοποιήθηκε για να δημιουργηθεί η ιστοσελίδα είναι γνωστός και διαθέσιμος σε όλους. Τα δεδομένα της ιστοσελίδας δεν είναι διαθέσιμα σε κανέναν, παρά μόνο στους ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας και τους τεχνικούς υποστήριξης της!
Closed Source
Είναι η διαδικασία που αφορά οτιδήποτε του οποίου ο πηγαίος κώδικας είναι γνωστός μόνο σε μια πολύ κλειστή ομάδα ανθρώπων οι οποίοι μπορούν να τον διαχειριστούν και ακολουθείτε απο αρκετά μεγάλο ύψος κόστους κτήσης και χρήσης.
Εξετάζουμε 5 σημεία ενδιαφέροντος. Σταθερότητα, υποστήριξη, κόστος, ευελιξία, ασφάλεια.
Σταθερότητα
Η σταθερότητα ενός συστήματος είναι πολύ σημαντικό στοιχείο. Πρέπει να δοθεί η εγγύηση στον ενδιαφερόμενο οτι το σύστημα που θα παραλάβει θα είναι σταθερό και οτι θα έχει εξασφαλισμένη λειτουργία. Μπορεί ο ενδιαφερόμενος να αισθανθεί μεγαλύτερη ασφάλεια όταν βασίζεται σε έναν μικρό πυρήνα ανθρώπων (closed source) ή όταν μπορεί να στηριχθεί σε χιλιάδες ανθρώπους και δεκάδες εταιρείες και επιχειρήσεις που βρίσκονται πίσω απο ένα σύστημα (open source); Η απάντηση είναι μάλλον εύκολη!!!
Τα Open Source συστήματα έχουν δική τους ζωή απο μόνα τους. Δεν ανήκουν σε κάποιον συγκεκριμένα ούτε βασίζονται σε συγκεκριμένους ανθρώπους. Έτσι είναι πολύ πιο πιθανό να συνεχίσουν να υφίστανται και να εξελίσσονται απο ένα σύστημα που ανήκει σε συγκεκριμένους ανθρώπους ή εταιρείες που είναι άγνωστο τι μέλλον θα έχουν.
Ακριβώς οι κοινότητες του Open Source είναι η εγγύηση τους. Όσο μεγαλύτερη κοινότητα υπάρχει πίσω απο ένα Open Source σύστημα τόσο μεγαλύτερη εγγύηση σταθερότητας υπάρχει.
Υποστήριξη
Ένα μεγάλο μέρος του κόστους κτήσης ενός closed source συστήματος είναι η υποστήριξη, ή μάλλον η υπόσχεση υποστήριξης, που συμπεριλαμβάνεται στο τελική τιμή.
Η υποστήριξη ενός διαδικτυακού συστήματος, όπως είναι οι ιστοσελίδες, είναι εξαιρετικά κρίσιμη και λόγω της περιπλοκότητας της, είναι προτιμότερο να επιλεγεί μια μεγάλη κοινότητα και μια περίπτωση CMS που την υποστηρίζουν πολλές εταιρείες σε παγκόσμια βάση.
Με αυτό τον τρόπο, εξασφαλίζεται οτι ανεξάρτητα απο το πως θα εξελιχθεί η συνεργασία του ενδιαφερόμενου με την επιχείρηση που θα αναλάβει την αρχική κατασκευή της ιστοσελίδας, θα υπάρχει πάντα τρόπος να συνεχισθεί η υποστήριξη απο κάποια άλλη εταιρεία.
Κόστος
Τα ευκόλως εννοούμενα, παραλείπονται. Ένα Open Source σύστημα δεν κοστίζει τίποτα! Δεν υπάρχουν δικαιώματα κτήσης και χρήσης. Αντιθέτως ένα Closed Source σύστημα, μπορεί να κοστίσει μερικές χιλιάδες ευρώ μόνο και μόνο για να αποκτηθεί το δικαίωμα χρήσης του.
Αν δεν κοστίζει τόσο, τότε πραγματικά κάτι δεν πάει καλά. Είναι αδύνατο μια εταιρεία, ένας οργανισμός ή ακόμα περισσότερο ένας άνθρωπος που αναπτύσσει ένα Closed Source σύστημα, να καταφέρει να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις εξέλιξης και υποστήριξης του συστήματος του, εάν δεν υπάρχει μια ικανή εισροή χρημάτων ακριβώς για αυτό τον λόγο;
Ευελιξία
Η ομορφιά των Open Source συστημάτων είναι η ικανότητα τους να μεταλλάσσονται σε ότι ακριβώς επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος!!!
Δεν υπάρχει απολύτως κανένας περιορισμός. Μπορείς να αλλάξεις την διαχείριση, να προσθέσεις ή να αφαιρέσεις λειτουργίες, να στήσεις δικά σου πρόσθετα ή να χρησιμοποιήσεις πρόσθετα άλλων εταιρειών.
Ο αντίλογος σε αυτό είναι οτι και τα Closed Source συστήματα, έχουν αυτή την δυνατότητα.
Σωστά αλλά η ειδοποιός διαφορά είναι οτι στα Open Source, δεν εξαρτάσαι ουσιαστικά από κανέναν. Στα Closed Source συστήματα, όλες οι παραλλαγές θα πρέπει να γίνουν απο την μικρή ομάδα που έχει τα δικαιώματα του συστήματος.
Και αν οι λύσεις που σου προτείνουν δεν σε ικανοποιούν; Αν η προσθήκη που επιθυμείς δεν σου αρέσει; Τι θα κάνεις; Θα απευθυνθείς κάπου αλλού; Ναι, αλλά κανείς δεν θα μπορέσει να σε εξυπηρετήσει γιατί δεν θα έχει πρόσβαση στον πηγαίο κώδικα!!!
Ασφάλεια
Είναι ίσως το πιο παρεξηγημένο σημείο που χρησιμοποιείται για να αποτραπεί η χρήση Open Source συστημάτων.
Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αναλήθεια απο το οτι τα Open Source συστήματα δεν είναι ασφαλή!!!
Το θέμα της ασφάλειας είναι πολυπαραγοντικό. Το οτι στα μεγάλα συστήματα CMS ανακοινώνονται κατά καιρούς σημαντικές αναβαθμίσεις ασφαλείας, είναι μόνο καλό!!! Αυτό σημαίνει οτι κάποιοι εργάζονται καθημερινά για την ασφάλεια των συστημάτων αυτών και όπως είναι απόλυτα φυσικό, βοηθούν τα συστήματα βελτιώνονται συνεχώς.
Το μεγαλύτερο στοιχείο της ασφάλειας των Open Source συστημάτων είναι τι ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΡΥΦΟ! Ο κάθε κακόβουλος σε τούτο τον πλανήτη, μπορεί να γνωρίζει ΠΛΗΡΩΣ την αρχιτεκτονική των συστημάτων αυτών και έχει την δυνατότητα να δοκιμάσει να τα καταστρέψει. ΑΚΡΙΒΩΣ ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΠΟΥ ΤΑ ΚΑΝΕΙ ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΑ. Δεν κρύβονται, είναι στην πρώτη γραμμή και βελτιώνονται διαρκώς.
Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει με το Closed Source. Η ασφάλεια μέσω της αφάνειας είναι ότι χειρότερο μπορεί να συμβεί. Η μεγαλύτερη αιτιολόγηση των υπέρμαχων αυτών των συστημάτων είναι οτι κανείς δεν γνωρίζει ουσιαστικά των πηγαίο κώδικα τους, άρα και δεν μπορεί να τους κάνει κακό. ΜΕΓΑ ΛΑΘΟΣ. Εαν κάποιος κακόβουλος, θελήσει να καταστρέψει κάποιο σύστημα, θα το κάνει είτε αυτό είναι Open είτε Closed Source.
Πάρτε για παράδειγμα την τεχνολογία Flash της Adobe. Είναι Closed Source αλλά αποτέλεσε μια απο τις μεγαλύτερες πηγές κινδύνου των τελευταίων 10 ετών, με αποτέλεσμα σήμερα να έχει εγκαταλειφθεί απο το σύνολο της παγκόσμιας διαδικτυακής κοινότητας.
Απο την άλλη η κρυπτογράφηση RSA είναι Open Source αλλά είναι η πρωτεύουσα επιλογή ασφάλειας στο e-commerce παγκοσμίως!!
Η χρήση υποβάθρου για τον σχεδιασμό (δηλαδή CMS) έχει ολοκληρωτικό νόημα μιας και δεν υποστηρίζει κανείς οτι ανακαλύπτει ξανά τον τροχό. Τα CMS είναι η βάση που στηρίζεται ο κάθε σχεδιασμός και τίποτα παραπάνω.
Καμία επιλογή δεν είναι πιο σωστή απο κάποια άλλη.
Το Joomla, το Drupal, το Wordpress, το Magento και πολλά άλλα project είναι αποτέλεσμα εργασίας χιλιάδων ανθρώπων και μας είναι αδιανόητο να τα κατηγορήσουμε έτσι απλά!
Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική αλλά αν απαντήστε τα παρακάτω, νομίζουμε οτι θα φτάσετε εύκολα στο συμπέρασμα που σας ταιριάζει.
Τι budget έχετε για την κατασκευή της ιστοσελίδας σας;
Προτιμάτε να εμπιστευθείτε την κατασκευή της σε έναν κλειστό κύκλο ανθρώπων ή σε μια πολυπληθή κοινότητα;
Η επιχείρηση που θα αναλάβει τον σχεδιασμό και το στήσιμο του website σας, τι εμπειρία έχει; Ποιο είναι το πελατολόγιο της και τελικά πως κοστολογεί τις υπηρεσίες της;
Τι θα συμβεί στην ιστοσελίδα σας εάν η επιχείρηση που σας την έφτιαξε, ξαφνικά κλείσει ή αρνηθεί να σας υποστηρίξει;
Κλείνοντας θα παρατηρήσουμε το εξής.
Είναι τόσο μεγάλη η εξάπλωση των Open Source εφαρμογών, είναι τόσες πολλές οι εφαρμογές τους σε πασίγνωστα project που δεν χωράει αμφιβολία οτι αποτελούν μια ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ και value for money.
Τα παραπάνω φυσικά και δεν έχουν ιδιαίτερο νόημα, καθώς όλα τα συστήματα αντιμετωπίζουν προβλήματα τα οποία και λύνονται με ενημερώσεις. Το κακό θα ήταν να υπάρχουν προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται. Κάτι τέτοιο δεν υφίσταται για καμία απο τις κοινότητες που αναφέραμε παραπάνω.