Μήπως χαίρεσαι μόνο την στιγμή που πληρώνεις;
Τελικά όσο πιο ακριβά αγοράζεις, τόσο μεγαλύτερη οικονομία κάνεις! Είναι λογικό. Η τιμή, κατά κανόνα, αντικατοπτρίζει την ποιότητα. Τι γίνεται, όμως, όταν οι επιχειρήσεις αποφασίζουν να επιλέξουν συνεργάτες με βάση τη χαμηλότερη τιμή;
Προσοχή, δεν αναφερόμαστε σε εποχιακές προσφορές ή σε επιθετικό marketing που μπορεί κατά περιόδους να υπάρχει (πχ περιόδους Black Friday, εκπτωτικές season, γενέθλια κλπ).
Όταν κάποιος κυνηγάει τη χαμηλότερη τιμή, εκείνος που θα του την προσφέρει, δύσκολα είναι σε θέση να παρέχει υψηλή ποιότητα, υπηρεσιών και κατά πάσα πιθανότητα δεν υπάρχει κανενός είδους υποστήριξη σε αυτό που παραδίδεται. Έτσι, μολονότι η αρχή της συνεργασίας φαίνεται να είναι χαμηλού κόστους, μακροπρόθεσμα αποδεικνύεται ακριβώς το αντίθετο.
Στο τέλος, όλοι είναι χαμένοι!!!
Από τη μία, η εταιρεία που κατασκευάζει την ιστοσελίδα δεν καταφέρνει να βγάλει ικανοποιητικό κέρδος, καθώς έχει ρίξει την τιμή, ενώ κατά πάσα πιθανότητα δεν θα συνεχίσει να έχει συνεργασία με τον αγοραστή, λόγω μη αποδοτικού project. Από την άλλη, ο αγοραστής είναι χαμένος επίσης, καθώς αγοράζει μέτριο προϊόν (και συχνά παραμένει σε άγνοια για το τι τελικά είναι αποδοτικό και τι όχι).
Τι σημαίνει, στ’ αλήθεια, «φθηνή λύση»;
Η περίπτωση του να χαίρεσαι μόνο όταν πληρώνεις όταν αγοράζεις κάτι φθηνό, είναι εξαιρετικά πιθανό να είναι αλήθεια σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις. Τότε επίσης είναι και η μοναδική φορά που λυπάσαι όταν παίρνεις κάτι ακριβό. Όλες τις υπόλοιπες στιγμές, πιθανότερα, θα χαίρεσαι με την επιλογή σου.
Η φθηνή λύση εγκυμονεί ακριβούς κινδύνους. Στον τομέα της επικοινωνίας, μάλιστα, πολύ ακριβούς, και από πλευράς χρήματος και από πλευράς χρόνου. Ας δούμε, για παράδειγμα, την περίπτωση της ιστοσελίδας, που ξεκινάει από το όνομα χώρου (domain name) και το λογότυπο! Σας φαίνεται περίεργο που δεν αναφέρουμε ακόμη την ιστοσελίδα αυτή καθ’ αυτή; Λογικό, αλλά ΑΥΤΗ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΦΟΡΑ!
Μια επιχείρηση, λοιπόν, κάνει την έρευνά της ανάμεσα σε διάφορες εταιρείες που κατασκευάζουν ιστοσελίδες, βλέπει δουλειές τους και αποφασίζει να ζητήσει προσφορές, προκειμένου να κάνει την επιλογή της. Απόλυτα λογικό, σωστά;
Αφού συγκεντρώσει τις προσφορές, συνειδητοποιεί κάτι πολύ περίεργο: για την ίδια ακριβώς υπηρεσία ―ή, τουλάχιστον, έτσι νομίζει―, κάποιες εταιρείες ζητούν «πάρα πολλά». Ελεύθερο επάγγελμα, ο καθένας ζητάει ό,τι θέλει. Αναμενόμενο, σωστά;
Μη γνωρίζοντας για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η διαφορά και, δεδομένου ότι «υπάρχει κρίση στην αγορά» και «αυτή η πανδημία τα έχει αλλάξει όλα», επιλέγει με βάση την τιμή και μόνο. Στην προσπάθεια, ωστόσο, να εξασφαλίσει τουλάχιστον ένα επίπεδο υπηρεσιών θέτει και κάποιες ερωτήσεις: «Θα μπορώ να επιλέξω ανάμεσα σε διάφορα σχέδια για την ιστοσελίδα, έτσι; Και, αν θέλω, θα μπορώ να αλλάξω τα χρώματα. Ή τη γραμματοσειρά. Ή το κείμενο. Ή το σχέδιο. Έτσι;», «Η ιστοσελίδα είναι συμβατή με ΑΜΕΑ, έτσι;», «Θα μπορώ να βάζω εύκολα εκτπώσεις και προσφορές, έτσι;»
Έτσι. Η «φθηνή» εταιρεία τούς διαβεβαιώνει ότι μπορεί να τα κάνει όλα αυτά. Και ο πελάτης είναι ήσυχος κι ικανοποιημένος. Και η δουλειά του θα γίνει, και δεν θα του κοστίσει ακριβά.
Πολύ σύντομα, έρχεται η ώρα της παράδοσης της ιστοσελίδας (γιατί συνήθως αυτό διαφημίζεται και ως «έτοιμο μέσα σε 5 μέρες»). Έχουν γίνει όλες οι παρεμβάσεις που έχουν συζητηθεί, η ιστοσελίδα έχει φτάσει στο σημείο που είχε κατά νου πριν ξεκινήσουν όλα, με τα χρώματα που του αρέσουν και με γραμματοσειρά που πραγματικά συμπαθεί. Μια χαρά. Και η ιστοσελίδα ξεκινάει την πορεία της στο internet!
Ώσπου, μια μοιραία στιγμή, νωρίς ή αργά, συναντάει τυχαία την ιστοσελίδα του και σε άλλη εταιρεία! «Τι;; Την έχουν κι άλλοι;;;» Έτσι, αρχίζει να αντιλαμβάνεται τι έχει συμβεί, πού έχει βασίσει την εικόνα της επιχείρησής του και, ψάχνοντάς το λιγάκι, ανακαλύπτει ότι υπάρχουν αμέτρητα website templates εκεί έξω, διαθέσιμα με λίγα μόλις ευρώ, και όλα μοιάζουν μεταξύ τους!
Ξαφνικά συνειδητοποιεί ότι αυτή η πλάγια γραμμή, που μοιάζει με ξυραφιά, και χωρίζει τα sections στην ιστοσελίδα του, αρχίζει να το ενοχλεί γιατί πουλάει υγρά προϊόντα (πχ καθαριστικά) και αυτή η εικόνα παραπέμπει σε δοχείο που χύνει το περιεχόμενο του ή για υγρό που «τρέχει» σε ένα πλάγιο έδαφος! Η δε γραμματοσειρά, που του φάνηκε ικανοποιητική στην αρχή, που χρησιμοποιεί η ιστοσελίδα του είναι ακριβώς η ίδια που βλέπει παντού.
Ξαφνικά συνειδητοποιεί ότι το σχεδιάκι που έχει τοποθετηθεί για λογότυπο είναι γενικό και ίσως να το έχει δει και κάπου αλλού!
Οι φωτογραφίες που έχουν χρησιμοποιηθεί στο slider είναι τόσο γενικές που του φέρνουν αποστροφή (μια κοπέλα που γελάει, μια πράσινη πλαγιά, ένα cold placed προϊόν του μοιάζει να στέκεται μαγικά στον αέρα χωρίς καμία ρεαλιστική απεικόνιση).
Ξαφνικά καταλαβαίνει οτι είναι μάλλον υπερβολικό για μια ΜΜΕ με έδρα μια επαρχιακή πόλη της Ελλάδος να έχει ένα πομπώδες slogan τύπου «We create your future»!!!
Τελικά η ιστοσελίδα του αποδεικνύεται και πολυφορεμένη και κοινότυπη και τελικά πλήρωσε μάλλον πολλά για αυτήν. Μάλιστα, αν συνυπολογιστούν και τα διαφυγόντα κέρδη που έπονται μιας αδιάφορης ιστοσελίδας, το «πολλά» γίνεται αμέσως «πάρα πολλά» και στην περίπτωση των eshop «απροσδιόριστα πάρα πολλά»!!!
Κόστος δεν είναι μόνο το χρήμα
Ο πελάτης του παραδείγματός μας, όσο κι αν καταλαβαίνει πλέον τι σημαίνει όλο αυτό, έχει περάσει από μια διαδικασία που δύσκολα θα ακυρώσει. Το χρήμα που χάνεται είναι κάτι που μπορεί, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, να αναπληρωθεί. Υπάρχει όμως και κάτι που δεν αναπληρώνεται: ο χρόνος που επένδυσε. Και ο χρόνος για μια εταιρεία είναι το άλφα και το ωμέγα.
Πάντα, όταν ξεκινάει ένα project σημαίνει ότι, προφανώς, ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα που χρειάζεται άμεση επίλυση ή επιδιόρθωση ― όχι γρήγορο πασάλειμμα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αυτό ήταν η ανάγκη μιας ξεχωριστής ιστοσελίδας που θα έκανε την διαφορά και θα είχε καλές πιθανότητες να οφελήσει την εικόνα και τις πωλήσεις της εταιρείας. Ο πελάτης, λοιπόν, προσέφερε χρήμα και χρόνο, περιμένοντας να πάρει αυτό που είχε ανάγκη.
Το αποτέλεσμα; Μετά από τον χρόνο και το χρήμα που επενδύθηκαν, ο πελάτης συνειδητοποιεί ότι η ιστοσελίδα του έχει εντελώς αδύναμη βάση: της λείπει η μοναδικότητα και η αυθεντικότητα, της λείπει το στοιχεία της ευχάριστης έκπληξης, είναι απλά η αόριστη εφαρμογή ενός έτοιμου theme ΧΩΡΙΣ ΚΑΜΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΡΙΣΜΕΝΗ ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΠΟΙΗΣΗ.
Μη νομίσετε ότι ξεγελάστηκε. Απλά δεν γνώριζε, δεν ρώτησε, δεν του είπαν. Don’t ask don’t tell, που λένε και οι Αμερικανοί. Και η ζημιά έγινε.
Η ειδοποιός διαφορά
Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι που κάποιες προσφορές είναι υψηλές. Δεν είναι ούτε ότι μεγαλοπιάστηκαν οι εταιρείες που τις δίνουν, ούτε φυσικά ότι «τόσα τους λείπουν». Κάποιες προσφορές είναι υψηλές γιατί οι προδιαγραφές τους είναι υψηλές. Στο σχεδιασμό μιας ιστοσελίδας, για παράδειγμα, απαιτείται μια σειρά δημιουργικών εργασιών που θέλουν σημαντικό χρόνο και καθολική αφοσίωση: Έρευνα. Ανάλυση εταιρείας και ανάλυση κοινού. Στρατηγική σκέψη. Brainstorming. Έμπνευση. Δοκιμές. Αυθεντικός σχεδιασμός. Εδώ επιστρέφουμε και σε αυτό που αναφέραμε πριν ότι πρέπει να είναι η εκκίνηση της κατασκευής μιας ιστοσελίδας (domain name και λογότυπο). ΝΑΙ από αυτά ξεκινάει η κατασκευή μιας ιστοσελίδας. Από την οπτική επικοινωνία της. Από το λογότυπο της και τι εκφράζει αυτό. Από το domain name της, πόσο εύηχο είναι, πόσο ευνοεί την viral μετάδοση του από στόμα σε στόμα, πόσο δεν μπερδεύει το ηχητικό spelling του («d ή b μου είπες»)
Δεν είναι απλά ζήτημα επιλογής έτοιμου θέματος από κάποιον γνωστό κατάλογο themes, ζήτημα γραφιστικής, αισθητικής, σχημάτων, χρωμάτων και γραμματοσειρών. Δεν είναι καν θέμα προσωπικού γούστου.
Ο σχεδιασμός και η κατασκευή μιας ιστοσελίδας έχει σαφείς, υψηλούς στόχους. Αλλιώς είναι μια άκαρπη, ανούσια, ενέργεια. Ο πελάτης δεν ξέρει τι πρέπει να κάνει για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι. Γι’ αυτό και απευθύνεται σε ειδικούς, σε ανθρώπους που μπορούν να δουν, πέρα από έτοιμα θέματα, γραμματοσειρές, σχήματα και χρώματα.
Σε ανθρώπους που μπορούν να δουν τη μεγάλη εικόνα της ιστοσελίδας, σαν μοχλό ανάπτυξης μιας επιχείρησης και όχι σαν μόδα και αναγκαιότητα λόγω εποχής.
Η φθηνή προσφορά είναι εξ’ ορισμού προγραμματισμένη να παραλείψει σημαντικά βήματα, αλλιώς δεν βγαίνει οικονομικά. Η έρευνα, η ανάλυση και η στρατηγική είναι συνήθως τα πρώτα που περικόπτονται, και το project μπαίνει απευθείας στην υλοποίηση του, σχεδόν, στα τυφλά.
Το τραγικότερο όλων είναι ότι κατά πάσα πιθανότητα αυτά δεν περικόπτονται απλά, αλλά ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΑΝ στο workflow της κατασκευής της ιστοσελίδας!!!
Σπάνια, λοιπόν, φαίνεται από την αρχή το κρυμμένο κόστος της φθηνής λύσης. Και, ενώ μοιάζει σαν εξαιρετική ευκαιρία, σε βάθος χρόνου κοστίζει πολύ.
Προφανώς όλα τα παραπάνω ισχύουν για το σύνολο των υπηρεσιών που αφορύν την εταιρεία μας, καθώς είναι ακριβώς οι ίδιες και για τον σχεδιασμό λογοτύπου και για το branding!